Ontstaansgeschiedenis van Mandora, ecowijk in Houten
Van droom naar werkelijkheid

In 2009 ontstond vanuit Transition Town Houten het idee om ecologische woonwijken te realiseren in Houten.

Onder de werknaam Ecowijk Houten boog een groep initiatiefnemers zich over het bouwen van ecowijken op diverse locaties in Houten. Na oriënterende bijeenkomsten bleek dat er vooral belangstelling was voor één locatie, namelijk Leebrug II in de wijk Het Hout.

In 2016 ontstond daar ecowijk Mandora.

Transition Town Houten tekst moodboard Mandora
Woonvisie Ecowijk Houten (juli 2016)

Een kijkje in ecowijk Mandora - film door Grumble film
Woonvisie Ecowijk Houten (juli 2016)


Het is juli 2016: De bouw is in volle gang! De toekomstige bewoners kunnen niet wachten tot de wijk af is. Regelmatig nemen ze een kijkje op het bouwterrein.

In dit filmpje hoor je wat voor wijk de leden van Vereniging Ecowijk Houten voor ogen hebben. Wat zijn hun verwachtingen? Wat hopen ze in de nieuwe wijk te vinden? Wat is hun woondroom?

Op de fundamenten van de nieuwe wijk vertellen een aantal verschillende leden over hun toekomstbeeld van Ecowijk Mandora, de mandetuin en het Buurthuis. Het filmpje laat zien dat een duurzame ambitie breder kan zijn dan alleen een paar zonnecellen op het dak: Van grondwarmte tot balansventilatie en van biodiversiteit tot sociale duurzaamheid.

De mensen

informate markt ecowijk Houten

Tijdens de ontwikkeling van Mandora is er heel veel overlegd, kennis verworven en er werden gezamenlijke plannen opgesteld.
Het idee van een ecowijk sprak veel mensen aan, maar toch was het een enorme klus om voldoende leden te verzamelen die zowel tijd als geld konden investeren.
Vele informatieavonden, flyers op uiteenlopende adressen in de regio en presentaties tijdens activiteiten en markten hielpen om de wijk te bemensen.

Vanwege het vele werk hadden alle leden van de vereniging Ecowijk Houten wel zitting in een of meer werkgroepen, zoals DeMaWaG (duurzame energie, materialen, water en groen), Communicatie, Architecten-selectie, Planeconomie.

informate markt ecowijk Houten

Langzaam maar zeker kreeg de wijk Mandora steeds meer vorm dankzij alle inspanningen van de verenigingsleden en de inzet van alle partners en adviseurs.

We noemen hier speciaal de namen van Martine Vonk en Heleen Wientjes, dierbare wijkgenoten die ons ontvallen zijn.
Martine werd nadat de bouw van onze ecowijk klaar was, voorzitter van de vereniging Ecowijk Houten.
Heleen was vele jaren, ook al tijdens de projectontwikkeling, voorzitter van de werkgroep Water en Groen.
Beiden hebben veel voor ons betekend!

Interviews met bewoners op de gezamenlijke tuinwerkdag (april 2017)


Het is 15 april 2017: Tijd om weer in de mandetuin aan de slag te gaan! De 4000 m2 gemeenschappelijke grond willen de Mandora bewoners zo mooi en groen mogelijk inrichten.

Met zijn allen zorgen de wijkbewoners voor het zaaien van plantjes, het bouwen van stapelmuurtjes en het aanleggen van passende verlichting, waar oude meerpalen voor worden gebruikt.

De bewoners zijn het erover eens dat de tuin niet alleen voor mensen, maar ook voor planten en dieren een aantrekkelijke plek moet zijn. Daarom worden veel inheemse planten gebruikt. De stapelmuurtjes bieden onderdak aan insecten, egels en muizen, wat weer vogels aantrekt. Zo wordt er gezamenlijk gewerkt aan een gevarieerde tuin met een grote biodiversiteit.

In dit filmpje hoor je van de bewoners hoe het samen werken aan deze prachtige tuin bevalt.

De procesbegeleider: Katja van der Valk

Begin 2011 trokken we Katja van der Valk van Building Community aan om ons te begeleiden. Zij heeft ons al die jaren, tot en met de bouw, ondersteund bij alle, soms lastige keuzes en beslissingen.

logo building community procesbegeleider Katja van der Valk

Overheden en andere betrokken partijen

gemeente houten

De gemeente stond positief tegenover de ecowijk, maar de vereniging moest zich wel bewijzen als serieuze projectontwikkelaar. Na diverse haalbaarheidsonderzoeken en het opstellen van een visie- en ambitieplan kon een stedenbouwkundig plan gemaakt worden. De provincie hielp de ecowijk op weg met een startsubsidie waarmee procesbegeleiding gedurende de startfase ingehuurd kon worden.

De vereniging trok een procesbegeleider aan en gedurende het traject werden er af en toe ook experts ingeschakeld voor het meedenken over beslissingen rond de energiehuishouding, het materiaalgebruik, juridische documentatie enz.

De architect

architect

De aannemer

aannemer

De vereniging kwam in 2012 echt op stoom. Na de zorgvuldige procedure werd bureau Orio Architecten geselecteerd om de wijk te ontwerpen. De gekozen bouwer die de vereniging ook door het voorbereidingstraject heeft geloodst, is Van Bekkum uit Amersfoort.

De eerste ontwerpen voor de huizen zijn door Orio in 2013 getekend. De verenigingsleden hebben weloverwogen keuzes gemaakt in bouwstijl en materiaalgebruik om zo, ondanks alle verschillende huizen en woonwensen, toch eenheid in de wijk te creëren.
Ook kwam er een eerste ontwerp voor de mandelige (gemeenschappelijke) tuin.

De bouw
van ecowijk Mandora in Houten

In 2015 startte de bouw van de ecowijk. Het bouwterrein werd eerst voorbereid, maar het begon gevoelsmatig pas echt met het boren van de pijpen voor de grondwarmtepompen.
Er is gekozen voor een gesloten verwarmingssysteem waarbij geen grondwater heen en weer gepompt wordt, maar de grondtemperatuur gebruikt wordt als warmte- en koude-opslag.

Meteen na de bouwvak kon eindelijk met het heien gestart worden; door de aantrekkende economie en het feit dat er daardoor weer meer gebouwd werd, duurde het een tijd voordat de heipalen geleverd werden. Na het heien kon de bouw pas echt full speed doorgaan.

In het voorjaar van 2016 vorderde de bouw van de huizen gestaag; de eerste muren, daken, ramen, en deuren werden zichtbaar. De wijk kreeg steeds meer vorm. Diverse bouwbezoek-dagen volgden, zodat de leden goed in de gaten konden houden of alles volgens plan gebouwd werd.

De bouw van Mandora
De bouw van Mandora
De bouw van Mandora
De bouw van Mandora

Feiten en cijfers

Kavel
Totale oppervlakte: 1.1 Hectare
6000 m2 prive kavels – ong. 30% bebouwd
4000 m2 mandelige grond (gedeelde tuin)
Woningen
Aantal: 36
Types: Vrijstaand, 2-onder 1 kap,
tussenwoningen, hoekwoningen,
appartementen incl enkele huur-appartementen
Bouwmateriaal
Gerecycled beton
Kalkzandsteen
PEFC/FSC hout
EPDM folie
Vlas en houtwol isolatie
Houtbekleding
Overal 3 laags HR++ glas
Waterberging
Diverse wadi’s en vijver
Gedeeltelijk biodiverse groendaken
Mobiliteit
Autodelen
Twee elektrische deelautos
Installaties
Merendeel all electric concept:
Grond warmtepomp
Zonnepanelen
Balansventilatie

De tuin
van ecowijk Mandora in Houten

de mandetuin in Mandora
de mandetuin in Mandora
de mandetuin in Mandora
de mandetuin in Mandora
de mandetuin in Mandora
de mandetuin in Mandora

De kavel van de ecowijk was heel lang een ruig stukje natuur. Die kavel moest vrijgemaakt worden voor de bouw.
Ecowijk-leden markeerden de bomen die ze graag hadden willen behouden, maar helaas moesten deze bomen toch plaatsmaken voor de bouw omdat door de grondbewerking de overlevingskans van de bomen nihil zou zijn.

Enkele bomen en struiken werden tijdelijk elders opgeslagen en grote stammen werden apart gelegd om later in de tuin te gebruiken.

Vanaf februari 2017, toen de meeste leden de verhuizing achter de rug hadden, zijn de bewoners met het gezamenlijk inrichten van de mandetuin begonnen.

bloemen in Mandora
Zomer 2018 in Mandora - film door Grumble film

Een wandeling door de mandetuin (april 2018)

De tradities
van ecowijk Mandora in Houten

bloemen in Mandora
bloemen in Mandora
bloemen in Mandora
bloemen in Mandora
bloemen in Mandora
bloemen in Mandora

In de loop van de jaren ontstaan er in veel wijken diverse tradities. Zo zijn er in Mandora steeds een zomerfeest en een nieuwjaarsborrel. Maar er is meer. De tuinwerkdagen (vooralsnog iedere twee weken) worden opgeluisterd met culinaire versnaperingen en afgesloten met een borrel. En voor de kinderen zijn er naast de speletjes- en knutselmiddagen ook verschillende jaarfeest bijeenkomsten.

bloemen in Mandora

Contact

Heb je vragen, opmerkingen en/of leuke ideeën?


Mail ze naar: ecowijkhouten@gmail.com

Postadres:
Vereniging Ecowijk Houten
Robiniahout 8
3991 MA Houten

Zoek je contact met andere ecowijken?

Er komen steeds meer initiatieven bij.
Interesse? Bij de Omslag vind je veel informatie.

Routebeschrijving en parkeermogelijkheden

🚲 Fiets
Fiets naar de wijk Het Hout, vlakbij winkelcentrum Castellum. Onze wijk ligt aan de straat Het Hout.
Naast de bergingen op de parkeerplaats is ook een fietsenstalling.

🚆 Trein
Reis naar NS station Houten Castellum. Dan is het een kleine 10 minuten lopen in westelijke richting.
Uit het station (via de trap) rechtsaf (richting het winkelcentrum). Dan net voorbij het winkelplein rechtsaf, onder poort en over bruggetje linksaf, langs fietspad lopen tot aan de groene Vijfwal (= groene wal die onderbroken wordt door fietspad), linksaf (dus vóór de Vijfwal) en dan de eerste rechts, links het terrein van Mandora op.

🚙 Auto
A27 afslag Houten, via de rondweg afslag Antonius poli, Het Hout nemen. Dan rechts aanhouden richting Het Hout (ter hoogte van medisch centrum ‘Leebrug’). Na ruim honderd meter zie je straatnaamborden met Robiniahout en Het Hout. Daar is de ingang (houten landhek). Vlak vóór de Vijfwal (= groene wal rechts en links voor je) kun je parkeren, op het Merantihout.